List of classical abbreviations

From Wikipedia, the free encyclopedia

 This article needs additional citations for verification.
Please help improve this article by adding reliable references. Unsourced material may be challenged and removed. (March 2008)

The following list contains a selection from the Latin abbreviations that occur in the writings and inscriptions of the Romans.


Contents

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

[edit] A

  • A. -- Absolvo, Aedilis, Aes, Ager, Ago, Aio, Amicus, Annus, Antiquo, Auctor, Auditor, Augustus, Aulus, Aurum, Aut.
  • A.A. -- Aes alienum, Ante audita, Apud agrum, Aurum argentum.
  • AA. -- Augusti.
  • AAA. -- Augusti tres.
  • A.A.A.F.F. -- Auro argento acre flando feriundo.
  • A.A.V. -- Alter ambove.
  • A.C. -- Acta causa, Alins civis.
  • A.D. -- Ante diem
  • A.D.V. -- Ante diem quintum.
  • A.D.A. -- Ad dandos agros.
  • AEO. -- Aedes, Aedilis, Aedilitas.
  • AEM., AIM. -- Aemilius, Aemilia.
  • AER. -- Aerarium.
  • AER.P. -- Aere publico.
  • A.F. -- Acture fide, Auli filius.
  • AG. -- Ager, Ago, Agrippa.
  • A.G. -- Ammo grato, Aulus Gellius.
  • A.L.AE., A.L.E. -- Arbitrium litis aestimandae.
  • A.M., A.MILL. -- Ad milliarium. Ante Meridian.
  • AN. -- Aniensis, Annus, Ante.
  • ANN. -- Annales, Anni, Annona.
  • ANT. -- Ante, Antonius.
  • A.O. -- Alii omnes, Amico optimo.
  • AP. -- Atppius, Apud.
  • A.P. -- Ad pedes, Aedilitia potestate.
  • A.P.F. -- Auro (or argento) publico feriundo.
  • A.P.M. -- Amico posuit monumentum, Annorum plus minus.
  • A.P.R.C. -- Anno post Romam conditam.
  • ARG. -- Argentum.
  • AR.V.V.D.D. -- Aram votam volens dedicavit, Arma votiva dono dedit.
  • AT, A TE., A TER. -- A tergo.
  • A.T.M.D.O. -- Aio te mihi dare oportere.
  • AV. -- Augur, Augustus, Aurelius.
  • A.V. -- Annos vixit.
  • A.V.C. -- Ab urbe condita.
  • AVG. -- Augur, Augustus.
  • AVGG. -- Augusti (generally of two).
  • AVGGG. -- Augusti tres.
  • AVT.PR.R. -- Auctoritas provinciae Romanorum.

[edit] B

  • B. -- Balbius, Balbus, Beatus, Bene, Beneficiarius, Beneficium, Bonus, Brutus, Bustum.
  • B. (for V.) -- Berna Bivus, Bixit.
  • B.A. -- Bixit anos, Bonis auguriis, Bonus amabilis.
  • BB., B.B. -- Bene bene, i.e. optime, Optimus.
  • B.D. -- Bonae deae, Bonum datum.
  • B.DD. -- Bonis deabus.
  • B.D.S.M. -- Bene de se merenti.
  • B.F. -- Bona femina, Bona fides, Bona fortuna, Bonum factum.
  • B.F. -- Bona femina, Bona filia.
  • B.H. -- Bona hereditaria, Bonorum heres.
  • B.I. -- Bonum judicium.
  • B.I.I. -- Boni judicis judicium.
  • B.M. -- Beatae memoriae, Bene merenti.
  • B.N. -- Bona nostra, Bonum nomen.
  • BN.H.I. -- Bona hic invenies.
  • B.P. -- Bona paterna, Bonorum potestas, Bonum publicum.
  • B.Q. -- Bene quiescat, Bona quaesita.
  • B.RP.N. -- Boho reipublicae natus.
  • BRT. -- Britannicus.
  • B.T. -- Bonorum tutor, Brevi tempore.
  • B.V. -- Bene vale, Bene vixit, Bonus vir.
  • B.V.V. -- Balnea vina Venus.
  • BX. -- Bixit (for vixit).

[edit] C

  • C. -- Caesar, Cains, Caput, Causa, Censor, Civis, Conors, Colonia Comitialis (dies), Condemno, Consul, Cum, Curo, Custos, Caia, Centuria, Cum, Con. (prefix).
  • C.B. -- Civis bonus, Commune bonum, Conjugi benemerenti, Cui bono.
  • C.C. -- Calumniae causa, Causa cognita, Conjugi carissimae, Consilium cepit, Curiae consulto.
  • C.C.C. -- Calumniae cavendae causa.
  • C.C.F. -- Caesar (or Caius) curavit faciendum, Caius Caii filius.
  • CC.VV. -- Clarissimi viri. (=senators)
  • C.D. -- Caesaris decreto, Cains Decius, Comitialibus diebus.
  • CES. -- Censor, Censores.
  • CESS. -- Censores.
  • C.F. -- Causa fiduciae, Conjugi fecit, Curavit faciendum.
  • C.H. -- Custos heredum, Custos hortorum.
  • C.I. -- Caius Julius, Consul jussit, Curavit judex.
  • CL. -- Clarissimus, Claudius, Clodius, Colonia.
  • CL.V. -- Clarissimus vir, Clypeum vovit.
  • C.M. -- Caius Marius, Causa mortis.
  • CN. -- Cnaeus.
  • COH. -- Coheres, Conors.
  • COL. -- Collega, Collegium, Colonia, Columna.
  • COLL. -- Collega, Coloni, Coloniae.
  • COM. -- Comes, Comitium, Comparatum.
  • CON. -- Conjux, Consensus, Consiliarius, Consul, Consularis.
  • COR. -- Cornelia (tribus), Cornelius, Corona, Corpus.
  • COS. -- Consiliarius, Consul, Consulares.
  • COSS. -- Consules.
  • C.P. -- Carissimus (or Clarissimus) puer, Civis publicus, Curavit ponendum.
  • C.R. -- Caius Rufus, Civis Romanus, Curavit reficiendum.
  • CS. -- Caesar, Communis, Consul.
  • C.V. -- Clarissimus (or Consularis) vir.
  • CVR. -- Cura, Curator, Curavit, Curia.

[edit] D

  • D. -- Dat, Dedit, De, Decimus, Decius, Decretum, Decurio, Deus, Dicit, Dies, Divus, Dominus, Domus, Donum.
  • D.C. -- Decurio coloniae, Diebus comitialibus, Divus Caesar.
  • D.D. -- Dea Dia, Decurionum decreto, Dedicavit, Deo dedit, Dono dedit.
  • D.D.D. -- Datum decreto decurionum, Dono dedit dedicavit.
  • D.E.R. -- De ea re.
  • DES. -- Designatus.
  • D.I. -- Dedit imperator, Diis immortalibus, Diis inferis.
  • D.l.M. -- Deo invicto Mithrae, Diis inferis Manibus.
  • D.M. -- Deo Magno, Dignus memoria, Diis Manibus, Dolo malo.
  • D.P.S. -- Dedit proprio sumptu, Deo perpetuo sacrum, De pecunia sua.

[edit] E

  • E. -- Ejus, Eques, Erexft, Ergo, Est, Et,

Earvin, Etiam, Ex.

  • EG. -- Aeger, Egit, Egregius.
  • E.M. -- Egregiae memoriae, Ejusmodi, Erexit monumentum.
  • EQ.M. -- Equitum magister.
  • E.R.A. -- Ea res agitur.

[edit] F

  • F. -- Fabius, Facere, Fecit, &c., Familia, Fastus (dies), Felix, Femina, Fides, Filius, Flamen, Fortuna, Frater, Fuit, Functus.
  • F.C. -- Faciendum curavit, Fidei commissume, Fiduciae causa.
  • F.D. -- Fidem dedit, Flamen Dialis, Fraude donavit.
  • F.F.F. -- Ferro flamma fame, Fortior fortuna fato.
  • FL. -- Filius, Flamen, Flaminius, Flavius.
  • F.L. -- Favete linguis, Fecit libens, Felix liber.
  • FR. -- Forum, Fronte, Frumentarius.
  • F.R. -- Forum Romanum.

[edit] G

  • G.P.R. -- Genro populi Romani.

[edit] H

  • H. -- Habet, Heres, Hic, Homo, Honor, Hora.
  • HER. -- Heres, Herennius.
  • HER., HERC. -- Hercules.
  • H.L. -- Hac lege, Hoc loco, Honesto loco.
  • H.M. -- Hoc monumentum, Honesta mulier, Hora mala.
  • H.S.E. -- Hic sepultus est, Hic situs est.
  • H.V. -- Haec urbs, Hic vivit, Honeste vixit, Honestus vir.

[edit] I

  • I. -- Immortalis, Imperator, In, Infra, Inter, Invictus, Ipse, Isis, Judex, Julius, Junius, Jupiter, Justus.
  • IA. -- Jam, Intra.
  • I.C. -- Julius Caesar, Juris Consultum, Jus civile.
  • ID. -- Idem, Idus, Interdum.
  • l.D. -- Inferis diis, Jovi dedicatnm, Jus dicendum, Jussu Dei.
  • I.D.M. -- Jovi deo magno.
  • I.E. -- Id est.
  • I.F. -- In foro, In fronte.
  • I.H. -- Jacet hic, In honestatem, Justus homo.
  • IM. -- Imago, Immortalis, Immunis, Impensa.
  • IMP. -- Imperator, Imperium.
  • I.N.R.I. -- Iesus Nazarenus Rex Iudaeorum.
  • I.O.M. -- Jovi optimo maximo.
  • I.P. -- In publico, Intra provinciam, Justa persona.
  • I.S.V.P. -- Impensa sua vivus posuit.

[edit] K

  • K. -- Kaeso, Caia, Calumnia, Caput, Carus, Castra.
  • K., KAL., KL. -- Kalendae.

[edit] L

  • L. -- Laelius, Legio, Lex, Libens, Liber, Libra, Locus, Lollius, Lucius, Ludus.
  • LB. -- Libens, Liberi, Libertus.
  • L.D.D.D. -- Locus datus decreto decurionum.
  • LEG. -- Legatus, Legio.
  • LIB. -- Liber, Liberalitas, Libertas, Libertus, Librarius.
  • LL. -- Leges, Libentissime, Liberti.
  • L.M. -- Libens merito, Locus monumenti.
  • L.S. -- Laribus sacrum, Libens solvit, Locus sacer, Lectori Salutem.
  • LVD. -- Ludus.
  • LV.P.F. -- Ludos publicos fecit.

[edit] M

  • M. -- Magister, Magistratus, Magnus, Manes, Marcus, Marins, Marti, Mater, Memoria, Mensis, Miles, Monumentum, Mortuus, Mucius, Mulier.
  • M'. -- Manius.
  • M.D. -- Magno Deo, Manibus diis, Matri deum, Merenti dedit.
  • MES. -- Mensis.
  • MESS. -- Menses.
  • M.F. -- Mala fides, Marci filius, Monumentum fecit.
  • M.I. -- Matri Idaeae, Matii Isidi, Maximo Jovi.
  • MNT., MON. -- Moneta.
  • M.P. -- Male positus, Monumentum posuit.
  • M.S. -- Manibus sacrum, Memoriae sacrum, Manu scriptum.
  • MVN. -- Municeps, municipium (also MN., MV. and MVNIC.)
  • M.V.S. -- Marti ultori sacrum, Merito votum solvit.

[edit] N

  • N. -- Natio, Natus, Nefastus (dies), Nepos, Neptunus, Nero, Nomen, Non, Nonae, Noster, Novus, Numen, Numerius, Numerus, Nummus.
  • NB -- Nota Bene
  • NEP. -- Nepos, Neptunus.
  • N.F.C. -- Nostrae fidei commissum.
  • N.L. -- Non licet, Non liquet, Non longe.
  • N.M.V. -- Nobilis memoriae vir.
  • NN. -- Nostri.
  • N.N. -- Nomen nescio
  • NN., NNO., NNR. -- Nostrorum.
  • NOB. -- Nobilis.
  • NOB., NOBR., NOV. -- Novembris.
  • N.P. -- Nefastus primo (priore parto diei), Non potest.

[edit] O

  • O. -- Ob, Officium, Omnis, Oportet, Optimus, Opus, Ossa.
  • OB. -- Obiit, Obiter, Orbis.
  • O.C.S. -- Ob cives servatos.
  • O.H.F. -- Omnibus honoribus functus.
  • O.H.S.S. -- Ossa hic sita sunt.
  • OR. -- Hora, Ordo, Ornamentum.
  • O.T.B.Q. -- Ossa tua bene quiescant.

[edit] P

  • P. -- Pars, Passus, Pater, Patronus, Pax, Perpetuus, Pes, Pius, Plebs, Pondo, Populus, Post, Posuit, Praeses, Praetor, Primus, Pro, Provincia, Publicus, Publius, Puer.
  • P.C. -- Pactum conventum, Patres conscripti, Pecunia constituta, Ponendum curavit, Post consulatum, Potestate censoria.
  • P.F. -- Pia fidelis, Pius felix, Promissa fides, Publii filius.
  • P.M. -- Piae memoriae, Pius minus, Pontifex maximus. Post Meridian.
  • P.P. -- Pater patratus, Pater patriae, Pecunia publica, Praepositus, Primipilus, Propraetor.
  • PR. -- Praeses, Praetor, Pridie, Princeps.
  • P.R. -- Permissu reipublicae, Populus Romanus.
  • P.R.C. -- Post Romam conditam.
  • PR.PR. -- Praefectus praetorii, Propraetor.
  • P.S. -- Pecunia sua, Plebiscitum, Proprio sumptu, Publicae saluti, Post scriptum.
  • P.V. -- Pia victrix, praefectus urbi, Praestantissimus vir.

[edit] Q

  • Q. -- Quaestor, Quando, Quantus, Que, Qui, Quinquennalis, Quintus, Quirites.
  • Q.D.R. -- Qua de re.
  • Q.I.S.S. -- Quae infra scripta sunt
  • Q.S.S.S. -- Quae supra scripta sunt
  • QQ. -- Quaecunque, Quinquennalis, Quoque.
  • Q.R. -- Quaestor reipublicae.

[edit] R

  • R. -- Recte, Res, Respublica, Retro, Rex, Ripa, Roma, Romanus, Rufus, Rursus.
  • R.C. -- Romana civitas, Romanus civis.
  • RESP., RP. -- Respublica.
  • RET.P., RP. -- Retro pedes.

[edit] S

  • S. -- Sacrum, Scriptus, Semis, Senatus, Sepultus, Servius, Servus, Sextus, Sibi, Sine, Situs, Solus, Solvit, Sub, Suus.
  • SAC. -- Sacerdos, Sacrificium, Sacrum.
  • S.C. -- Senatus consultum.
  • S.D. -- Sacrum diis, Salutem dicit, Senatus decreto, Sententiam
  • S.D.M. -- Sacrum diis Manibus, Sine dolo malo.
  • SER. -- Servius, Servus.
  • S.E.T.L. -- Sit ei terra levis.
  • SN. -- Senatus, Sententia, Sine.
  • S.P. -- Sacerdos perpetua, Sine pecunia, Sua pecunia.
  • S.P.Q.R. -- Senatus populusque Romanus.
  • S.S. -- Sanctissimus senatus, Supra scripture.
  • S.T.T.L.-- Sit tibi terra levis.

[edit] T

  • T. -- Terminus, Testamentum, Titus, Tribunus, Tu, Turma, Tutor.
  • TB., TI., TIB. -- Tiberius.
  • TB., TR., TRB. -- Tribunus.
  • T.F. -- Testamentum fecit, Titi filius, Titulum fecit, Titus Flavius.
  • TM. -- Terminus, Testamentum, Thermae.
  • T.P. -- Terminum posuit, Tribunicia potestate, Tribunus plebis.
  • TVL. -- Tullius, Tunus.

[edit] V

  • V. -- Urbs, Usus, Uxor, Vale, Verba, Vestalis, Vester, Vir, Vivus, Vixit, Volo, Votum.
  • VA. -- Veterano assignatus, Vixit annos.
  • V.C. -- Vale conjux, Vir clarissimus, Vir consularis.
  • V.E. -- Verum etiam, Vir egregius (=equestrian), Visum est.
  • V.F. -- Usus fructus, Verba fecit, Vivus fecit.
  • V.P. -- Urbis praefectus, Vir perfectissimus, Vivus posuit.
  • V.R. -- Urbs Roma, Uti rogas, Votum reddidit.
  • V.S.L.M. -- Votum Solvit Libens Merito. (willingly and deservedly fulfilled his vow)